Το κλίμα στη Χάγη, σκέψεις και συναισθήματα, εκδηλώσεις συμπαράστασης λίγο πριν τη μεγάλη δίκη στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίστομο.
Αριστομένης Ι. Συγγελάκης 1
Όλα κατά την έλευσή μας2 στην Ολλανδία, ή πιο σωστά τις Κάτω Χώρες, μοιάζουν αισιόδοξα: ένας λαμπρός ήλιος, μετά από ένα βροχερό καλοκαίρι, κάνει τους ανθρώπους να χαμογελούν και να είναι πιο όμορφοι. Οι Έλληνες φίλοι μας στο Άμστερνταμ, ο Τάκης, μηχανικός από τη Φθιώτιδα, που δουλεύει σε έργα οδοποιίας και η Δάφνη, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Διεθνών Σχέσεων, που διδάσκει ελληνικά, με καταγωγή από την Τήνο, ήδη μετανάστες στην Ολλανδία πριν από την κρίση, μας υποδέχονται με ένα ζεστό χαμόγελο και μας κερνούν καφέ και ζεστά ψωμάκια σ’ ένα καταπληκτικό καφέ, δίπλα στο κανάλι. Συζητάμε για τη ζωή στην ξενιτειά, το σκληρό αγώνα επιβίωσης, τις δυνατότητες για προκοπή που παρέχει ένα από τα πιο οργανωμένα και προηγμένα κράτη στον κόσμο. Μοιραία η σκέψη μας πετάει στο πώς θα μπορούσε η χώρα μας, με το άριστο κλίμα, την καίρια στρατηγική θέση, τη δημιουργικότητα των ανθρώπων, να υπερβεί την κρίση, να ανασυγκροτηθεί οικονομικά και κοινωνικά, να μπει στην πρωτοπορία των εθνών όπως το επιβάλλει άλλωστε η αξιοζήλευτη, από εχθρούς και φίλους, Ιστορία μας. Και αμέσως μετά ο Τάκης, ένας καλός, δραστήριος και κοινωνικός άνθρωπος, μου περιγράφει τις προσωπικές στρατηγικές και τις έριδες που τον απομάκρυναν από την ενεργό συμμετοχή στην ελληνική κοινότητα και αμέσως προσγειώνομαι απότομα στις διαχρονικές αντιφάσεις και αδυναμίες των Ελλήνων.
Ωστόσο η κουβέντα συνεχίζεται, ο καιρός είναι σύμμαχός μας. Τους εξηγούμε ότι, σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, η Ελλάδα βρέθηκε 35 περίπου χρόνια πίσω, οικονομικά, κοινωνικά και από πλευράς ανθρώπινου κεφαλαίου, λόγω των δεινών που υπέστη από τη ναζιστική θηριωδία στην Κατοχή. Ότι ορφάνεψε, ρήμαξε, βυθίστηκε στο πένθος, πόνεσε, υπέστη τη δολοφονική μανία και το πλιάτσικο των κατακτητών. Ο Τάκης και η Δάφνη οργίζονται. Έχουν άλλωστε κι αυτοί εμπειρίες, γνωρίζουν οικογένειες θυμάτων, πονούν για το ό,τι η χώρα μας, ενώ έδωσε τα πάντα στον αγώνα εναντίον της βαρβαρότητας, σήμερα υφίσταται άδικες επιθέσεις ή και δηλητηριώδη σχόλια, ακόμα και από αυτούς, που, πριν πουν εναντίον μας το παραμικρό, θα έπρεπε να ζητήσουν συγγνώμη και να καταβάλουν τις αποζημιώσεις στα θύματα της βάρβαρης συμπεριφοράς τους. Θυμόμαστε ότι το γερμανικό κράτος αρνείται πεισματικά να εφαρμόσει την απόφαση του Αρείου Πάγου (2000), όπως και την απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρώμης (2008), που δικαιώνουν τα θύματα του Διστόμου και επιβάλλουν κατάσχεση της περιουσίας του γερμανικού δημοσίου στην Ιταλία και παίζει, εδώ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το τελευταίο του χαρτί. Αν χάσει η Γερμανία στη Χάγη ανοίγει ο δρόμος για να αποζημιωθούν τα θύματα των Ολοκαυτωμάτων των Καλαβρύτων της Βιάννου, του Κομμένου, του Χορτιάτη…
Ωστόσο δεν είναι όλοι οι Γερμανοί ίδιοι. Εδώ στη Χάγη συναντήσαμε την «Ομάδα Δίστομο» από το Αμβούργο. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δραστήρια ομάδα γερμανών αντιφασιστών, με επικεφαλής τον εξαίρετο δικηγόρο Martin Klingner, που αγωνίζονται επί 10 και πλέον χρόνια για τη δικαίωση των θυμάτων των Ολοκαυτωμάτων της Βέρμαχτ και των SS στην Ελλάδα. Με συνθήματα «δικαιοσύνη και αποζημίωση», «άμεση αποζημίωση όλων των θυμάτων του εθνικοσοσιαλισμού» και «όχι κρατική ασυλία για τα εγκλήματα των Ναζί. Έξω (η γερμανική κυβέρνηση) από τη Χάγη!» οργανώνουν αυτές τις μέρες στη Χάγη εκδηλώσεις συμπαράστασης στα θύματα του Διστόμου και των άλλων Ολοκαυτωμάτων. Είναι τόσο προσηλωμένοι στον ανιδιοτελή αυτό αγώνα, που συχνά, κάνοντας την αυτοκριτική μου, σκέφτομαι πόσο καλύτερα θα είχαν πάει τα πράγματα αν εμείς οι Έλληνες, απόγονοι των θυμάτων και άμεσα ενδιαφερόμενοι για τη δικαίωση της θυσίας, αγωνιζόμασταν όσο οι συναγωνιστές μας από τη Γερμανία. Αγαπούν την πατρίδα τους και μάχονται συνειδητά και με αυταπάρνηση υπέρ της καταβολής των αποζημιώσεων στους Έλληνες, διότι είναι πεπεισμένοι ότι δεν μπορεί να φύγει η σκιά του ναζισμού από τη χώρα τους αν δεν υπάρξει έμπρακτη μεταμέλεια του γερμανικού κράτους για τα εγκλήματα του Ράιχ. Οι γερμανοί αντιφασίστες, όπως και τότε, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και τώρα, σώζουν την τιμή της Γερμανίας.
Όμως περνά η ώρα και πρέπει να κλείσω το γράμμα μου. Σε λίγο θα συναντήσουμε λίγους ακόμα Έλληνες και άλλους φίλους που ήρθαν ως εδώ για να συζητήσουμε για τον αγώνα μας. Με πολλούς απ’ αυτούς θα συναντηθούμε άλλωστε στη Βιάννο σε λίγες ημέρες (Παρασκευή 16 και Σάββατο17 Σεπτεμβρίου), όπου οργανώνεται από την Ένωση Θυμάτων και το Δήμο Βιάννου το 1ο Συνέδριο για τα Ολοκαυτώματα. Με την ελπίδα για θετική έκβαση της δίκης (η οποία ενισχύεται από την παρουσία ως νομικού παραστάτη της Ελλάδας του εξαίρετου γνώστη του θέματος και μαχητή Καθηγητή Στέλιου Περράκη) και την κρυφή σκέψη ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν, στο τέλος ο αγώνας μας θα δικαιωθεί, ότι η μνήμη θα νικήσει τη λήθη, σας στέλνω τους εγκάρδιους χαιρετισμούς μου.
1 Ο Αριστομένης Ι. Συγγελάκης είναι Οδοντίατρος MSc, Πολιτικός Επιστήμων MSc, Μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και μέλος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Βιάννου.
2 Στην Ολλανδία ταξιδέψαμε μαζί με τον συνδημότη και φίλο Φώτη Σωμαράκη, με προσωπικά μας έξοδα, για να συμπαρασταθούμε στον αγώνα του Διστόμου και να δηλώσουμε ενεργό «παρών» στον αγώνα διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων προς τα θύματα των Ολοκαυτωμάτων στην Ελλάδα.
